Kết thúc QT: Là tín hiệu phục hồi của thị trường crypto hay chỉ là hơi ấm cuối cùng trước mùa đông lạnh giá?

Tác giả: Frank, PANews

Tiêu đề gốc: Fed công bố kết thúc QT, crypto đón “phát súng lệnh” hay phải chịu thêm một mùa đông nữa?

Vào ngày 1 tháng 12 theo giờ Mỹ, Fed đã chính thức công bố kết thúc chính sách thắt chặt định lượng (QT). Cùng ngày, thị trường crypto chứng kiến một đợt phục hồi mạnh mẽ, BTC tăng khoảng 8%, vượt trở lại mốc 93,000 USD, ETH cũng tăng gần 10%, lấy lại mốc 3,000 USD. Các altcoin khác cũng có đợt tăng giá sôi động, SUI tăng 20%, SOL tăng 13%.

Chỉ trong chốc lát, thị trường chuyển từ trạng thái ảm đạm sang phấn khích, cùng với việc kết thúc QT, thị trường đang kỳ vọng một làn sóng thanh khoản mới sẽ đến.

Tuy nhiên, cũng có những ý kiến trái chiều, cho rằng đợt tăng giá này chỉ là sự hồi sinh ngắn ngủi trong mùa gấu, chứ không phải là khởi đầu của một xu hướng mới. Vậy, trong lịch sử, việc kết thúc QT có thực sự mang lại động lực mới cho thị trường không? PANews thử nhìn lại lịch sử, phân tích sự thay đổi của thị trường crypto sau khi QT kết thúc.

Năm 2019: Từ kết thúc QT đến thời khắc tăm tối nhất

Lần kết thúc QT trước đó diễn ra vào ngày 1 tháng 8 năm 2019, đã hơn 6 năm trôi qua. Hãy cùng quay ngược thời gian về thời điểm đó.

Mùa hè năm 2019, thị trường crypto vừa kết thúc một đợt tăng giá nhỏ. Sau cú sụp đổ cuối năm 2018, BTC tăng liên tục, đạt đỉnh 13,970 USD. Dù vẫn còn cách xa mức đỉnh 19,000 USD trước đó, thị trường tin rằng ngành crypto đang bước vào một chu kỳ tăng mới và sẽ sớm vượt qua đỉnh cũ.

Ngày 31 tháng 7, Fed công bố tại cuộc họp FOMC rằng sẽ chính thức kết thúc chương trình QT vào ngày 1 tháng 8 năm 2019. Lúc này, Bitcoin vừa trải qua một đợt điều chỉnh mạnh gần 30%, giảm về khoảng 9,400 USD. Sau khi Fed công bố dừng QT, ngay trong ngày 31 tháng 7, BTC tăng tối đa 6% và trong vài ngày sau đó đã quay lại mốc 12,000 USD.

Tuy nhiên, xu hướng tăng này không kéo dài lâu. Ngày 26 tháng 9, thị trường crypto lại chứng kiến một đợt sụt giảm mạnh, giá xuống thấp nhất còn 7,800 USD. Dù tháng 10 có sự kích thích ngắn hạn nhờ chính sách blockchain tích cực từ Trung Quốc ngày 24/10, nhưng sau đó lại rơi vào trạng thái dao động và hoảng loạn của mùa gấu. Cho đến khi đại dịch bùng phát năm 2020, tức là ngay trước đêm Fed bắt đầu nới lỏng định lượng (QE), thị trường đã chứng kiến cú sập lịch sử ngày 12/3.

Trong cùng thời gian đó, chỉ số Nasdaq của Mỹ từ tháng 8/2019 đến tháng 2/2020 liên tục lập đỉnh mới, đạt mức cao nhất lịch sử 9,838 điểm vào tháng 2/2020. Tuy nhiên, từ tháng 2 đến tháng 3/2020, cả thị trường chứng khoán Mỹ và crypto đều rơi vào trạng thái sụp đổ.

Đây là kịch bản cũ của thị trường crypto từ sau khi QT kết thúc đến khi Fed bắt đầu QE. Trong chu kỳ lịch sử này, Bitcoin và thị trường crypto dường như cũng được hưởng lợi ngắn hạn sau khi QT kết thúc, nhưng trước khi QE bắt đầu, thị trường nhanh chóng quay lại xu hướng giảm.

Tất nhiên, mỗi khoảnh khắc lịch sử đều là độc nhất vô nhị.

Mùa hè năm đó, Facebook công bố dự án Libra, Bakkt ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin giao nhận vật lý... đều khiến thị trường phấn khích. Tuy nhiên, vụ lừa đảo đa cấp PlusToken sụp đổ vào tháng 6/2019, cùng lượng bán tháo lớn, cũng gây áp lực lên toàn bộ thị trường crypto.

So sánh mức độ liên quan giữa Bitcoin và S&P 500 từ 2017 đến nay

Hiện tại: Quy mô tăng gấp mười lần, xu hướng ổn định hơn

Vậy hiện tại khác gì so với trước đây?

Tháng 12 năm 2025, Bitcoin vừa trải qua đỉnh lịch sử mới 126,199 USD vào tháng 10, cũng chứng kiến đợt điều chỉnh mạnh gần 2 tháng, mức giảm tối đa hơn 36%. Dù chi tiết nến giá và mức giá khác biệt lớn so với trước, nhưng về mặt chu kỳ lại khá tương đồng với năm 2019: đều là giai đoạn biến động mạnh sau một chu kỳ tăng. Giai đoạn này, có thể được xem là khởi đầu của mùa gấu, hoặc cũng có thể là thời gian nghỉ giữa hiệp của mùa bò.

Xét về cơ bản, thị trường crypto ngày nay đã được thị trường tài chính truyền thống công nhận. Mọi người không còn quá phấn khích khi có một công ty lớn tham gia hoặc triển khai chiến lược liên quan, việc các công ty niêm yết áp dụng chiến lược kho bạc crypto hay ETF crypto cũng trở nên bình thường. Quy mô thị trường crypto hiện tại đã tăng khoảng 10 lần so với năm 2019. Chủ lực thị trường đã chuyển từ nhà đầu tư nhỏ lẻ sang các tổ chức lớn.

So sánh diễn biến Bitcoin 2017~2019 và 2023~2025

Về diễn biến giá, kết quả có thể tương tự nhưng quá trình lại rất khác biệt. Để dễ quan sát hơn hai lần kết thúc QT, PANews đã đặt diễn biến giá 2 năm trước khi QT kết thúc năm 2019 và 2 năm trước khi QT kết thúc năm 2025 lên cùng một biểu đồ. Khi chuẩn hóa điểm xuất phát giá về 100, có thể thấy một hiện tượng thú vị: mức tăng trước khi QT kết thúc ở hai chu kỳ này khá tương đồng, năm 2019 là 142%, hiện tại là 131%, tức là cả hai chu kỳ đều tăng khoảng 2.4 lần.

Tuy nhiên, quá trình tăng giá lại rất khác biệt, có thể thấy rõ trong hai năm gần đây, diễn biến của Bitcoin trở nên ổn định hơn, không còn những đợt tăng giảm sốc như chu kỳ trước.

Một yếu tố quan trọng khác là hiện tại, mức độ liên quan giữa thị trường crypto và chứng khoán Mỹ cũng mạnh hơn, hiện duy trì ở mức 0.4~0.6, thuộc nhóm liên quan mạnh. Trong khi đó, năm 2019, mức độ liên quan giữa BTC và chỉ số S&P 500 chỉ ở mức -0.4 đến 0.2 (tức là gần như không liên quan hoặc thậm chí ngược chiều).

Dù xu hướng chung là cùng tăng cùng giảm, nhưng trong bối cảnh cạnh tranh dòng tiền, vốn ưu tiên chọn cổ phiếu công nghệ Mỹ có tính chắc chắn cao hơn thay vì crypto. Lấy ví dụ ngày 2 tháng 12 khi Fed công bố kết thúc QT, trước đó chỉ số Nasdaq dù cũng điều chỉnh nhưng đã bắt đầu phục hồi, quay lại gần mức đỉnh cũ 24,019 điểm. Ngược lại, diễn biến của Bitcoin yếu hơn nhiều, không chỉ giảm sâu hơn trong đợt điều chỉnh mà còn phục hồi yếu hơn trước khi tin tức được công bố. Tất nhiên, điều này cũng do crypto là tài sản rủi ro cao, biến động mạnh, nhưng nhìn chung, thị trường crypto hiện tại giống như một cổ phiếu công nghệ trong thị trường chứng khoán Mỹ.

QT không phải phát súng lệnh, QE mới là sự cứu rỗi thực sự

Bitcoin đi theo chứng khoán Mỹ, còn các altcoin đi theo Bitcoin. Điều này khiến diễn biến tiếp theo của thị trường crypto càng phụ thuộc vào biến động vĩ mô. Đã là “người theo sau”, chỉ dựa vào việc kết thúc QT - một chính sách “cầm máu” - có lẽ chưa đủ để tạo ra xu hướng độc lập, điều thị trường thực sự mong đợi là “truyền máu” thực sự - tức là nới lỏng định lượng (QE).

Nhìn lại kết quả sau lần QT trước, từ khi QT kết thúc đến trước khi QE bắt đầu, thị trường crypto dù có phục hồi ngắn hạn nhờ kỳ vọng QT, nhưng tổng thể vẫn là quá trình dao động giảm. Chỉ đến sau ngày 15 tháng 3 năm 2020, khi Fed công bố “QE không giới hạn”, thị trường mới bắt đầu tăng cùng với chứng khoán Mỹ.

Ở thời điểm hiện tại, dù QT đã kết thúc nhưng Fed vẫn chưa chính thức bước vào giai đoạn nới lỏng định lượng. Tuy nhiên, các tổ chức tài chính lớn đều dự báo chính sách của Fed sẽ tiếp tục nới lỏng, dự kiến Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất, thậm chí có thể khởi động lại QE.

Goldman Sachs và Bank of America cùng nhiều tổ chức khác dự báo Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất vào năm 2026, một số dự báo sẽ có hai lần cắt giảm trong năm 2026. Deutsche Bank dự báo Fed có thể sớm khởi động lại QE ngay trong quý I năm 2026. Tuy nhiên, kỳ vọng này cũng có nguy cơ bị thị trường hấp thụ trước, Goldman Sachs trong báo cáo triển vọng thị trường toàn cầu năm 2026 đã chỉ ra rằng “triển vọng cơ bản của thị trường toàn cầu năm 2026 là ôn hòa, Fed nới lỏng, chính sách tài khóa cải thiện và tác động thuế quan giảm sẽ hỗ trợ tăng trưởng, nhưng thị trường đã phản ánh kỳ vọng này, cần cảnh giác với rủi ro không đạt kỳ vọng”.

Bên cạnh đó, dù thị trường kỳ vọng QE, nhưng crypto không còn là điểm nóng lớn nhất, sự trỗi dậy của AI đang thu hút sự chú ý và kỳ vọng của thị trường, lấn át crypto. Nhiều công ty khai thác Bitcoin trong bối cảnh này đã dần chuyển sang mạng lưới sức mạnh tính toán AI. Tháng 11, trong số mười công ty khai thác crypto hàng đầu theo sức mạnh tính toán, có bảy công ty báo cáo rằng các dự án AI hoặc tính toán hiệu năng cao đã tạo ra doanh thu, ba công ty còn lại cũng có kế hoạch tham gia.

Tóm lại, dù xét từ kinh nghiệm lịch sử hay thực tế hiện tại, việc kết thúc QT lúc này dường như chưa phải là tín hiệu mở đầu cho một chu kỳ tăng mới. Điểm mấu chốt quan trọng hơn có lẽ là khi QE thực sự bắt đầu.

Hơn nữa, ngay cả khi QE bắt đầu, quy mô thị trường crypto hiện đã lớn gấp mười lần năm 2019, diễn biến cũng ổn định hơn, liệu có còn khả năng tăng trưởng gấp mười lần như trước hay không vẫn là dấu hỏi lớn. Và chúng ta cũng phải thừa nhận, blockchain hay crypto đã không còn là ngôi sao sáng nhất trên sân khấu thị trường, AI mới là tâm điểm hiện tại.

Tất cả những thay đổi này phủ lên tương lai của thị trường crypto một lớp sương mù dày đặc. Quá lạc quan hay quá bi quan đều không phù hợp lúc này.